Futbolun Efsane İsmi Pele’yi Kaybettik
Brezilyalı futbol efsanesi Edson Arantes do Nascimento, nam-ı diğer Pele, uzun süredir mücadele ettiği kolon kanseri nedeniyle 29 Aralık 2022’de hayata gözlerini yumdu. Futbol tarihinin gelmiş geçmiş en büyük oyuncularından biri olarak kabul edilen Pele, ardında üç Dünya Kupası şampiyonluğu da dahil olmak üzere başarılarla dolu bir kariyer bıraktı. Ölümünün ardından, Brezilyalılar için futbolun kalbi sayılan Maracana Stadyumu’nun önüne heykeli dikilerek, efsanenin hatırası ölümsüzleştirildi.
Yoksulluktan Dünya Zirvesine Uzanan Yol
23 Ekim 1940’ta Tres Coraçoes’te dünyaya gelen Pele, yoksul bir ailenin çocuğuydu. Küçük yaşlarda kafelerde garsonluk yaparak aile bütçesine katkıda bulunan genç Edson, okul arkadaşları tarafından kendisine ‘Pele’ takma adı verilene kadar bir futbol topuna bile sahip olamamıştı. Yeteneği, Bauru Athletic Club’un genç takımında parladı ve buradaki antrenörü Waldemar de Brito’nun yönlendirmesiyle 1956’da Santos kulübüne transfer oldu. Bu transfer, bir efsanenin profesyonel olarak start alması anlamına geliyordu.
Santos’ta Geçen Altın Yıllar ve Milli Takım Zaferleri
Pele, Santos formasıyla geçirdiği 19 yılda kulüp tarihinin en parlak dönemlerinden birine imza attı. Henüz 16 yaşında gol krallığı yaşayarak dikkatleri üzerine çekti. Real Madrid, Juventus gibi devlerin tekliflerine rağmen, Brezilya hükümetinin onu ‘milli hazine’ ilan ederek yurt dışına transferini engellemesi sayesinde Santos’ta kaldı. Bu süreçte takımına 10 eyalet, 6 lig şampiyonluğu, ikişer kez de Copa Libertadores ve Kıtalararası Kupa kazandırdı.
Brezilya Milli Takımı’ndaki kariyeri ise adeta bir altın çağdı. İlk maçına 1957’de, 16 yaş 9 aylıkken çıkan Pele, en genç gol atan milli futbolcu unvanını aldı. 1958, 1962 ve 1970 Dünya Kupalarında Brezilya’ya şampiyonluk yaşatarak, bu başarıya ulaşan tek oyuncu oldu. Sarı-lacivertli formayla 92 maçta 77 gol kaydetti. Milli takım kariyerindeki bu istikrar, onun sadece yetenek değil aynı zamanda büyük maç oyuncusu olduğunu da gösterdi. Benzer bir büyük maç performansını Arda Güler de son Madrid derbisinde sergiledi.
Kariyerinin Son Durağı ve Emeklilik Sonrası
Pele, 1975 yılında Santos’tan ayrılarak kariyerini Amerika Birleşik Devletleri’nde, New York Cosmos takımında noktaladı. Buradaki üç sezonunun sonunda 1977’de lig şampiyonluğu yaşayarak aktif futbol hayatına veda etti. Futbolu bıraktıktan sonra da spordan kopmayan efsane oyuncu, Brezilya’da Spor Bakanlığı yaptı, FIFA ve Santos’un futbol elçiliği görevlerini üstlendi. Ayrıca Birleşmiş Milletler ve UNESCO nezdinde iyi niyet elçisi olarak çalıştı. Sporcuların kariyer sonrası topluma katkı sağlaması, önemli bir mirastır. Bu konuda yapılan çalışmaları Kazan Analiz Twitter hesabından takip edebilirsiniz.
Ödüller, Unvanlar ve Kırılamayan Rekorlar
Pele’nin kariyeri, sayısız bireysel ödül ve unvanla taçlandırıldı. FIFA, IOC, UNICEF ve TIME dergisi tarafından ‘Yüzyılın Futbolcusu’ ve ‘Yüzyılın Atleti’ seçildi. 1958 Dünya Kupası’nda ‘En İyi Genç Oyuncu’ ve ‘Gümüş Top’, 2013’te ise ‘FIFA Altın Top Onur Ödülü’nü kazandı. ‘Siyah İnci’, ‘Futbolun Kralı’ gibi lakaplarla anılan Pele, en önemli rekorlarından birini de gol istatistikleriyle elde etti. Resmi kayıtlara göre 1363 maçta attığı 1279 gol ile Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi ve 1000 gol barajını aşan ender futbolculardan biri oldu. Brezilya’da yetişen yıldız oyuncular, tıpkı Trabzonspor’un genç yeteneklerinde olduğu gibi, her zaman futbol dünyasının ilgi odağı olmuştur.
Pele, sadece futbol sahalarında değil, toplumsal hayatta da iz bırakan, bir nesle ilham veren bir isim olarak hatırlanacak. Teknik becerisi, sportmenliği ve mücadeleci ruhuyla ‘futbolun kralı’ unvanını sonsuza dek taşıyacak.